Oranjewit schildje
maakt monument zichtbaar
Rijksmonument
Tijdens bouwkundige inspecties van de Monumentenwacht wordt vaak gevraagd of het blauwwitte
monumentenschildje op de gevel bevestigd kan worden. Helaas moet de Monumentenwacht de
eigenaar of beheerder dan teleurstellen. Sinds kort kan een eigenaar of beheerder echter wel
het oranjewitte gevelbordje voor een rijks-, gemeentelijk of provinciaal monument aanschaffen.
Blauwwit schildje
"Een monument zonder een schildje is geen monument",
wordt wel eens gezegd. Maar dat is niet waar. Wat is dan
wél de betekenis van het blauwwitte schildje en waarvoor
dient het? De Rijksdienst voor de Monumentenzorg heeft
een lijst van bijzondere gebouwen vastgesteld die
krachtens de 'Haagse Conventie 1954', een verdrag
tussen UNESCO-lidstaten, beschermd moeten worden.
Bij dit verdrag heeft Nederland zich verplicht, ten behoeve
van de bescherming van culturele goederen, zijn
belangrijkste beschermde monumenten, archieven,
bibliotheken en musea te voorzien van dit speciale
herkenningsteken. In het verleden is er op ongeveer 10%
van de beschermde rijksmonumenten een blauwwit schildje
(Blue Shield) bevestigd. Dit herkenningsteken houdt in dat
hier sprake is van een gebouw van bijzondere cultuur
historische waarde. Monumenten met zo'n schildje zouden
in geval van een gewapend conflict speciaal ontzien
moeten worden. Ook hulpdiensten als de brandweer
bijvoorbeeld zullen in voorkomende gevallen volgens
een vooropgezet reddingsplan zoveel mogelijk het
monumentale karakter van het gebouw respecteren.
Oranjewit schildje
Nederland telt ongeveer 60.000 rijksmonumenten. Om
de zichtbaarheid van rijksmonumenten te vergroten heeft
de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) op
11 september bij de Ridderzaal in Den Haag een nieuw
officieel monumentenbord geïntroduceerd voor alle
rijksmonumenten in Nederland: een oranjewit geëmailleerd
schildje. Van het bordje bestaat ook een variant voor
gemeentelijke én voor provinciale monumenten.
De RCE heeft de productie, distributie en verkoop van
de nieuwe bordjes uitbesteed aan de ANWB. Monument
eigenaren kunnen op vrijwillige basis zelf zo'n bordje
aanschaffen via de website anwb.nl/monumentenbord.
Formaten en beschrijving
Het nieuwe Rijksmonumentenbord is in drie formaten
beschikbaar, afhankelijk van de plaats op de gevel waar
het bevestigd moet worden. De verkrijgbare afmetingen
zijn 5 x 7,10 x 15 en 14 x 21 centimeter. De kosten bedragen
respectievelijk €30,25 €42,35 €72,60 exclusief
verzendkosten. Bij de grote en middelgrote borden is
het mogelijk om een tekst van maximaal 24 tekens toe
te voegen. De tekst moet slaan op de historie van het
gebouw: de (historische of huidige) functie van het
gebouw, de naam van het gebouw, een persoon die er
gewoond heeft of een gebeurtenis die er heeft plaats
gehad. De extra beschrijving kost €10,- exclusief btw per
bord.
Zichtbaarheid en uniformiteit
Het nieuwe Rijksmonumentenbord markeert voor iedereen
zichtbaar de rijksmonumenten van Nederland. Op dit
moment zijn er verschillende soortgelijke borden en
schildjes in omloop die zowel voor rijksmonumenten
als voor andere gebouwen gebruikt worden.
Dit werkt verwarring in de hand.
Met de komst van het nieuwe monumentenbord komt er
een einde aan de jarenlange misvattingen die over het
blauwwitte bordje in omloop zijn. Bovendien bestaat er nu
één uniform herkenningsteken voor alle monumenten in
Nederland: gebouwen waarop we trots zijn en waarvoor
eigenaren alles doen om ze goed te onderhouden. Die
mogen duidelijk zichtbaar zijn voor het publiek, en dan
neem je het zelf aanschaffen van zo'n monumentenbordje
graag op de koop toe.
Zeeuws Erfgoed 13 december 2014 04
