Herbestemming monumenten
stimuleren met subsidie
Gebouwen met monumentale waarde die in afwachting van herbestemming leeg staan, kunnen
maar beter wind- en waterdicht worden gehouden. Tot 30 november kan hiervoor rijkssubsidie
worden aangevraagd. Om eigenaren te ondersteunen bij het beheer en onderhoud van deze
gebouwen, kan hierbij de hulp van de Monumentenwacht worden ingeroepen.
De Monumentenwacht kan helpen bij het water- en winddicht houden van
leegstaande gebouwen.
Veel bouwwerken verliezen in de loop der tijd hun functie
waarvoor zij werden ontworpen. De meeste krijgen,
na kleine of meer ingrijpende aanpassingen, 'vanzelf'
weer een nieuwe bestemming. Er zijn echter ook minder
courante objecten, die zich moeilijker laten herbestemmen.
Slopen is dan ongewenst, zeker als het hier om erkende
monumenten gaat. Het vinden van een geschikte nieuwe
functie, evenals een nieuwe eigenaar die wil investeren,
kan geruime tijd in beslag gaan nemen. Deze problematiek
speelt onder meer bij scholen, oudere kantoorgebouwen,
landbouwschuren, industrieel erfgoed en in het bijzonder
bij religieuze bouwwerken. De ontkerkelijking van
Nederland is al enige tijd aan de gang en zal, naar het
zich laat aanzien, nog wel even voortduren. Steeds meer
religieuze gebouwen, zoals kerken, kloosters en pastorieën
verliezen hierdoor hun functie. Vaak zijn het gebouwen
van grote cultuurhistorische waarde, die met zorg zijn
ontworpen, gebouwd en prachtig zijn gedetailleerd.
Naarmate een gebouw langer leeg staat, neemt de kans op
gebreken en gevolgschade toe. Als er lekkages ontstaan,
constructieonderdelen gaan rotten, houtaantastingen
de kop opsteken, schilderwerk gaat bladderen, kalk van
de muren valt en duiven bezit nemen van het interieur,
om maar wat mogelijke scenario's te benoemen, wordt
de aantrekkelijkheid van herbestemming er beslist niet
groter op. Daarom is het van groot belang om buiten
gebruik gestelde gebouwen niet aan hun lot over te laten,
maar deze ten minste wind- en waterdicht te houden.
De Monumentenwacht heeft ruime ervaring met het
bepalen en het uitvoeren van de daarvoor noodzakelijke
maatregelen. Het gaat hierbij om een 'minimumpakket':
tegen de laagst mogelijke kosten worden de ernstigste
vormen van schade voorkomen, hersteld en bestreden.
Subsidievoorwaarden
De subsidieregeling Stimulering Herbestemming
Monumenten (SHM) voorziet in een subsidie voor het
vervaardigen van een haalbaarheidsonderzoek én voor
het treffen van noodmaatregelen om een monument
tijdelijk wind- en waterdicht te houden. Dankzij deze
subsidieregeling worden dergelijke onderzoeken en
maatregelen eerder overwogen.
Ook in 2014 kunt u weer subsidie aanvragen voor
onderzoek naar herbestemmingmogelijkheden van
een pand. U kunt subsidie aanvragen in de periode
van 1 oktober tot en met 30 november.
De aanvraagformulieren zullen midden augustus te
raadplegen zijn op de website van de Rijksdienst voor
het Cultureel Erfgoed: www.cultureelerfgoed.nl.
In 2013 was hiervoor 2,4 miljoen euro beschikbaar,
waarvan 1,7 miljoen euro voor haalbaarheidsonderzoeken
en 0,7 miljoen voor het wind- en waterdicht maken van
deze objecten. De regeling geldt ook voor niet-beschermde
monumenten. Het college van burgemeester en
wethouders van een gemeente waarin het object is
gelegen moet dan wel in een verklaring aangeven dat het
hierbij gaat om een pand van algemeen belang vanwege
zijn schoonheid en betekenis voor de wetenschap of dat
cultuurhistorisch van grote waarde is.
De subsidie voor het wind- en waterdicht maken kunt u
alleen aanvragen wanneer u serieus werk maakt van de
herbestemming van het pand. Dat is wanneer er sprake
is van recent onderzoek of wanneer een subsidieverzoek
voor het uitvoeren van een dergelijk onderzoek is
ingediend. De Monumentenwacht wil u in dat geval graag
ondersteunen bij het beheer en onderhoud en samen met
u bekijken of in afwachting van verdere plannen voor uw
leegstaand pand een beperkte inspectie, gecombineerd
met kleinschalige (nood)reparaties, de oplossing is om
het gebouw zolang water- en winddicht te houden.
Neem voor meer informatie contact op met het algemene
telefoonnummer van de SCEZ, 0118-670870 of kijk op
www.scez.nl/monumentenwacht.
Zeeuws Erfgoed 7 september 2014 03
Bron: website cultureelerfgoed.nl
