Inhoud
SCEZpresse
2 SCEZpresse
3 Erfgoeddag in het Landschap
3 Grote maritieme conferentie
in Oostende
4 Zielenheil voor zeegasten
en zonzoekers
6 Doe mee met digitaal
onderzoek
'Kerk, Krimp en Kans'!
7 Herbestemming monumenten
stimuleren met subsidie
8 Erfgoed, landschap en
toerisme in Zeeland
11 Streek- en landbouwmuseum
Goemanszorg in Dreischor
Boeiend, verrassend en
VERNIEUWD!
12 Zeeland herdenkt dit najaar
twee wereldoorlogen
14 Zeeuwse webquest'Sporen
van WWII'
15 'Op reis' met
Open Monumentendag!
15 Nieuw: leeswijzer bij
inspectierapport
16 De trekpaarden
van Stal Serooskerke
18 Het Woordenboek verjaert
20 Fijne kneepjes onder
de knie krijgen
21 Archeologisch nieuws
21 Uit Zeeuwse bodem
26 Een Jydepot uit Middelburg
27 ERFGOEDallerlei
31 -Colofon
- Bij de omslag
- MOnuMENTaal
Wat was het warm op 28 juli. Het was "zo heet en zo brandend dat de mossen op het
dak gaapten", om Nicolaas Beets maar eens te citeren. Die dag was het Abdijplein in
Middelburg het decor van de manifestatie 'Komen, gaan en terugkeren'. Er werden
verhalen verteld, liedjes gezongen en presentaties gehouden. Ik wil niet zeggen dat
Zeeuws de voertaal was, maar de streektaal (in alle varianten) was overal te horen.
Interessant om op die dag van deze en gene te horen waarom men ooit uit de
provincie is vertrokken. Zo sprak ik een vrouw die in de jaren zestig van de vorige
eeuw uit Zeeland moest vertrekken omdat er geen geschikt werk te vinden was. Het
is toen Rotterdam geworden. Definitief. Maar ze komt nog regelmatig naar Zeeland,
voelt zich nauw met Zeeland verbonden en zegt van zichzelf: "Ik ben een Zeeuwse".
De warmte was zelfs de krulbollers van Ons Genoegen uit Sas van Gent te veel.
Zij hadden een plekje in de schaduw gezocht. Ik zag dat zo eens aan en dacht:
"Krulbollen, dat staat op de nationale lijst van immaterieel erfgoed, dat heb ik
nog nooit gedaan!" De krulbol blijkt een dikke, platte houten schijf te zijn waarvan
de buitenrand is afgerond, de ene kant wat meer dan de andere. Daardoor kun je
de krulbol een mooi boogje laten maken. Het is de bedoeling de krulbol zo dicht
mogelijk bij een paaltje te krijgen. Klinkt allemaal wat makkelijker dan het is.
Ondertussen keuvel je wat met elkaar over de toekomst van de sport, het carnaval
en de al enige tijd leegstaande en verpieterende RK kerk in Sas van Gent. Leuk om
te doen, dat krulbollen.
Het behouden van erfgoed zonder het te beleven is lastig. Beleven van erfgoed
veronderstelt een geheel eigen ontmoeting met het verleden. Beleven komt neer
op een verplaatsing naar een andere tijd, een ander persoon en een andere
samenleving. Herkenbaar of wezensvreemd? Was het echt zo en wat zouden
wij of wat zou ik in die tijd op die plek hebben gedaan?
De komende maanden zijn er in Zeeland weer volop mogelijkheden voor erfgoed
beleving. Ik denk bijvoorbeeld aan de theatervoorstellingen in het kader van de
herdenking van de Eerste Wereldoorlog en de bevrijdingstochten in het kader van
de herdenking van de Tweede Wereldoorlog. Maar ook Open Monumentendag
op 13 en 14 september en de 'Erfgoeddag in het Landschap' van 20 september
bieden mogelijkheden.
Wim Scholten, directeur
De travalje aan de kerkring in 's-Heer Abtskerke staat vlak voor de smederij uit
ongeveer 1900. Een travalje bij een smederij. Het is lang een vertrouwd beeld
geweest in de Zeeuwse dorpen. De hoefsmid had een travalje nodig om een
trekpaard te beslaan. Een compacte stellage van ijzer en hout met voorzieningen
voor en achter om de onderbenen vast te zetten. De travalje van 's-Heer Abtskerke
dreigde in de jaren zeventig van de vorige eeuw verloren te gaan, maar is in 2007
weer helemaal opgeknapt.
Zeeuws Erfgoed 2 september 2014 03
