Vondst melden
en archeologisch spreekuur
Cursus 'Vuursteen
uit de prehistorie'
Tholen
Schouwen-Duiveland
www.scez.nl/vondstmelden
www.scez.nl/cursusvuursteen
Astrologische penning uit Westkerke
In december 2013 schonk de heer Sjaak Jasperse aan
het Zeeuws Archeologisch Depot een bijzondere loden
penning, gevonden in Westkerke (Tholen).
Deze penning, met een doorsnede van
5,9 centimeter, was afkomstig uit de
collectie van zijn vader, Piet Jasperse,
die vele jaren correspondent was van
de Rijksdienst voor het Oudheidkundig
Bodemonderzoek (ROB, nu RCE) en
aan wie we vele vondsten en
ontdekkingen op archeologisch gebied
in Tholen te danken hebben. Jasperse
Sr. kreeg de penning in 1961 van de
vinder, die het object aan de voet van
de Westkerkse vliedberg had aangetroffen.
Wegens de bijzondere voorstelling op de
penning stuurde Jasperse deze ter onderzoek
aan de directeur van het toenmalige Munt- en
Penningkabinet in Den Haag, dr. Enno van Gelder.
Deze determineerde het voorwerp als een loden
astrologische penning uit de zeventiende eeuw. Op de
voorzijde staan de symbolen en namen van de planeten,
op de keerzijde de scène van Christus en de Samaritaanse
vrouw. De associatie - zoals gewoonlijk moeilijk te door
gronden - tussen beide voorstellingen is, dat Christus
naar aanleiding van deze parabel ook Waterman wordt
genoemd; waterman is tevens een van de tekens
van de dierenriem. Beide voorstellingen worden
ook in verband gebracht met de alchemie of
zelfs Rozekruiserstraditie.
De voorzijde van de penning, hoewel
waarschijnlijk door ploegsporen
enigszins beschadigd, bleef het best
bewaard. We zien een octagram
(achthoek) met de symbolen van de
zeven planeten. De namen van planeten
staan in de randtekst: SOL (zon), LUNA
(maan), MARS en SATURNUS; de andere
planeetnamen zijn uitgebroken. In de astrologie
rekent men de zon en maan ook tot de planeten.
De voorstelling aan de keerzijde is slecht bewaard
gebleven; blijkbaar kende dr. Van Gelder een andere
penning of andere voorbeelden met deze voorstelling,
waaruit hij zijn conclusies trok ten aanzien van het
object uit Westkerke.
Fragment van een bronzen bel uit waarschijnlijk
de Romeinse tijd, gevonden bij Ouwerkerk.
Romeinse bel uit Ouwerkerk
De heer R. van der Zande uit Ouwerkerk meldde de
Stel, u doet een archeologische vondst in uw tuin,
op het strand, in een bouwput of op een aardappel
veld. De Monumentenwet schrijft voor dat u dit moet
melden. In Zeeland doet u dat bij de SCEZ. De SCEZ
registreert uw ontdekking en slaat de informatie op in
het Zeeuws Archeologisch Archief. De vondst blijft uw
eigendom, tenzij u deze wilt afstaan.
Daarnaast houdt de SCEZ elke eerste dinsdag van de
maand een archeologisch spreekuur van 15.30 tot
16.30 uur. Meer informatie op:
vondst van een groot fragment van een bronzen bel
en een ander onduidelijk bronsfragment. De afmetingen
van het belfragment zijn ongeveer 5 x 2,5 centimeter.
Hij vond de voorwerpen op een akker ten westen van
Ouwerkerk, waar hij al eerder meerdere kleine Romeinse
munten uit de vierde eeuw na Christus heeft gevonden.
De bel en het andere fragment dateren waarschijnlijk
eveneens uit de Romeinse tijd.
De SCEZ verzorgt op de dinsdagen 8 en 15 april 2014
de cursus 'Vuursteen uit de prehistorie' in
Het Schuitvlot aan de Looierssingel 2 te Middelburg.
De tweedaagse cursus wordt gegeven door adviseur
archeologie Hans Jongepier in zaal 'De Looierij' en
begint op beide dagen om 13.30 uur en eindigt rond
16.30 uur.
Tijdens de cursus wordt aan de hand van literatuur
en een presentatie ingegaan op de vervaardiging
en het gebruik van vuurstenen voorwerpen in de
steentijd. De diverse vuursteenvondsten uit Zeeland,
opgeslagen in het Zeeuws Archeologisch Depot,
kunnen ter plekke worden bekeken.
De totale deelnamekosten bedragen €40,- (inclusief
btw). Aanmelden voor deze cursus kan tot 1 april 2014
via de website van de SCEZ. Na aanmelding ontvangt
u een factuur na de sluitingsdatum van de aanmeld-
termijn. Het minimum aantal deelnemers is 8.
Zeeuws Erfgoed Q maart 2014 01
