Een historische vuurboet in bedrijf
(tekening Angelique Saman, Graauw).
Eerdere vuurboet?
Indien er inderdaad sprake is van het fundament van
een vuurtoren is het pas de tweede keer dat een dergelijk
archeologisch spoor in Nederland is aangetroffen.
De eerste bevindt zich op het voormalige eiland Schokland
in de Noordoostpolder. In tegenstelling tot laatstgenoemde
Archeologisch onderzoek Waterdunen
In november 2013 zijn op een aantal locaties in het
plangebied van de grote natuur- en recreatie-ontwikkeling
Waterdunen tussen Groede en Breskens voor de Provincie
Zeeland preventieve archeologische begeleidingen
uitgevoerd in opdracht van de aannemers BAM en
Reimerswaal BV.
Op de locatie van de toekomstige zoutwaterinlaat bij de
Panoramaweg ter hoogte van Nieuwesluis is door Artefact!
het complete profiel en een deel van de dijkvoet van
een zeventiende-eeuwse inlaagdijk opgegraven en
gedocumenteerd. Aan de landzijde werd tegen de dijk
bovendien nog de fundering van een negentiende-eeuws
arbeidershuisje aangetroffen.
In de zuidelijke randzone van het gebied voerde
Archeodienst bv op vier plaatsen een begeleiding uit.
Bij de Nolletjesdijk en de Hogedijk werd onderzoek
ingesteld naar de dijkrestanten van de voormalige
Schallegallepolder. Alleen aan de Hogedijk zijn delen
van een vermoedelijk verslagen en verspoelde dijk
aangetroffen. Verder naar het westen aan dezelfde
Hogedijk kwamen een begraving van een rund en een
veulen aan het licht. Aan de oostzijde van de Puijendijk
trof men naast greppels en kuilen ook de funderingen van
een klein bakstenen gebouw (circa 6x4 meter) aan, met
daarbinnen nog een gedeelte van een bakstenen vloer.
Aan de westzijde van de Puijendijk zijn twee rijen van
paalkuilen waarschijnlijk de sporen van een grote schuur
met een lengte van meer dan 16 meter. Alle sporen dateren
vrijwel zeker uit de periode na 1500, omdat het gebied pas
aan het begin van de zestiende eeuw is ingepolderd.
De exacte dateringen en interpretaties van de sporen zijn
nog niet bekend omdat de uitwerking van de onderzoeken
nog plaatsvindt.
fundering kon die in het Verdronken Land van Saeftinghe
niet behouden blijven. In de directe omgeving van de
'vuurboet' is er in december 2009 na erosie van het
schor en het slik ook al een ontdekt. Te midden van
een hoeveelheid baksteenpuin werd toen een deel van
een vloertje van dunne bakstenen aangetroffen. Bij deze
vuurboet kan men denken aan een primitieve manier om
de scheepvaart in goede banen te leiden, waarbij gebruik
werd gemaakt van een opgehesen vuurkorf.
De afstand tussen de twee vuurboeten bedraagt ongeveer
80 meter. Of de twee gelijktijdig functioneerden is
onbekend. Die uit 2009 ligt naar schatting een meter
hoger. Bij de resten van de in 2009 ontdekte structuur
waarbij wel veel houtskoolbrokken en ook laatmiddeleeuws
aardewerk is aangetroffen - is op dezelfde dag nog een
klein stukje muurwerk van baksteen met de schop verder
blootgelegd, nadat het door erosie van het slik in de loop
van 2013 te voorschijn was gekomen. De afmetingen ervan
bedroegen 76 x 29 centimeter met een diepte van
minimaal 40 centimeter. Het baksteenformaat was
17 x 9,5 x 4,5 centimeter, hetgeen wijst op een datering
in de nieuwe tijd. Een van de twee vuurboeten staat
afgebeeld op een kaart van Hattinga uit 1745 met de tekst:
'Lantaren van Saeftingen'.
Muurresten en deel van de vloer van een klein bakstenen
gebouw aan de Puijendijk te Groede
(foto Archeodienst BV, Zevenaar).
Doorsnede door het dijklichaam van de zeventiende-
eeuwse inlaagdijk aan de Panoramaweg bij Nieuwesluis
(foto Artefact!, Kamperland).
Zeeuws Erfgoed "7 maart 2014 01
