Net verschenen
Cursus Kennismaking met het Zeeuws
s
Vrijwilligersgroepje
Taal in de MuseumNa|8
Streektalen
Na Middelburg is Zierikzee aan de beurt. Vanaf 5 oktober
volgen twaalf dappere mannen en vooral vrouwen de
cursus 'Goed gebekt in het Zeeuws dialect! Kennismaking
met het Zeeuws'. De eerste cursusavond kwam er ook een
journalist meevolgen. Zijn verslag stond op 7 oktober in
de Schouwse editie van de PZC (www.scez.nl/streektalen
of www.zeeuwseklapbank.nl). In de cursus komen de
diverse dialecten van Zeeland aan de orde. Woordenschat,
klankleer, grammatica, het komt allemaal aan bod.
Het vertrekpunt is de regio waar de cursus plaatsvindt.
Daarna vergelijken we het met de andere regio's.
Wat zijn de verschillen, wat zijn de gelijkenissen?
Welke woorden komen waar voor, enz. Het is een echte
kennismaking met de verschillende taalregio's in ons
Zeeuwse gebied.
Op 6 februari start de cursus in Terneuzen. De lessen
worden gegeven in het Zeldenrust-Steelantcollege,
Zeldenrustlaan 2, Terneuzen op maandagavond van
19.00 uur tot 21.00 uur. Er is plaats voor een vijftiental
cursisten. Inschrijven kan bij de ZVU en kost 40 euro.
De cursus wordt mogelijk gemaakt dankzij een subsidie
van de Provincie Zeeland. Meer informatie op
Op onze oproep voor vrijwilligers kwam al enige reactie.
Ondertussen zijn we dan ook met enkele mensen van
start gegaan om wat er al over het Zeeuws is verzameld
op een goede manier te ontsluiten. De werkjes zijn divers.
Zo zoeken we nog altijd mensen die oude vragenlijsten
in een database of excelformulier willen omzetten,
zodat de gegevens beschikbaar komen voor het tekenen
van bijvoorbeeld dialectkaarten zoals deze kaart van
de ragebol.
Een ander werkje is het digitaliseren van het gesproken
Zeeuws materiaal. In de jaren zestig en zeventig van de
vorige eeuw zijn allerlei gesprekken in het Zeeuws op
band opgenomen. Die kan u deels horen op de website
www.zeeuwseklapbank.nl en op die van het Meertens
Instituut, www.meertens.knaw.nl/soundbites.
Van sommige van deze gesprekken bestaan al transcripties
of uitgeschreven teksten. Die willen we digitaliseren.
Helaas komen er bij het omzetten van de scans heel wat
fouten voor in de dialectweergave. We zoeken dus
correctoren om deze teksten na te lezen en ondertussen
te luisteren naar de verhalen om eventuele fouten recht
te zetten.
Verder bereiden we in 2012 ook een mooi programma
voor zorginstellingen en andere instituten voor. We zijn
zeer benieuwd naar de al bestaande vertelprogramma's
van onze verhalenvertellers, zodat we een overzicht
Streekmuseum De Meestoof heeft wel iets met dialecten.
Jaren geleden gaven ze het Zeeuwse leesplankje uit en dit
jaar was er op de MuseumNa|8 een lezing over de woor
denschat van het trekpaard. Heel wat bezoekers weten nu
waar het kachteltje op de diek vandaan komt, of wat een
toam of een grêêl is. Hebt u bijvoorbeeld het oude woord
oorslop nog gehoord? Het zou een Thools woord moeten
zijn voor het haam van het paard. Dit en andere wetens
waardigheden rond het paard kwamen aan bod tijdens de
MuseumNa|8 (zie elders in deze aflevering). Er waren
uiteraard ook echte paarden aanwezig, waar je de bevelen
haerop en hito direct op kon uitproberen.
kunnen maken van wat er al bestaat aan dergelijke
initiatieven. In dit kader zoeken we ook 'taalreporters',
die bereid zijn om her en der verhalen te verzamelen en
op te nemen. Dat kunnen levensverhalen zijn maar ook
leuke verhaaltjes om aan anderen te vertellen.
Werk genoeg dus voor wie graag iets met de Zeeuwse taal
doet. We kijken uit naar jullie reacties. In het voorjaar
proberen we de vrijwilligers eens samen te brengen om
ideeën uit te wisselen en eventuele nieuwe projecten op
te starten.
De dialectatlas van Nederland biedt een mooi
overzicht van dialectkaarten op het vlak van
woordenschat, klanken, grammaticale verschijnselen
en namen. Dialectatlas van het Nederlands bevat
ongeveer honderdvijftig paginagrote kaarten
waarop de verspreiding van een taalverschijnsel
wordt getoond. Aan elke kaart is een pagina met
duidelijke uitleg en commentaar toegevoegd.
Het boek wordt ingeleid met een hoofdstuk
over de geschiedenis van de Nederlandse
dialecten. Het is nu te koop in de
boekhandel.
De dialectkaart voor 'zoen laat zien
dat in Zeeland niet alleen 'kos'
(verspreid) maar ook 'toot
(Oost-Zeeuws-Vlaanderen) te horen is.
-
Zeeuws Erfgoed 19 december 2011/03|04 STREEKTALEN
