Twee nieuwe herinneringsmonumenten voor Zeeland
t ffr» 2 üTTiBRlnïskl setc
"p.anriiït;. u noi
ÉtU
j Jttnïir, 'lm nap]
Afscheid Harry van Waveren
In maart is onze provincie verrijkt met twee bijzondere
herinneringsmonumenten. De monumenten, waarvan een
in Middelburg en de ander in Westkapelle, gedenken twee
gebeurtenissen uit de Zeeuwse geschiedenis halverwege
de twintigste eeuw.
Middelburg: lange reis van Zeeuwse joden
Op 24 maart 1942 worden zo'n tachtig Zeeuwse joden via station
Middelburg door het naziregime op transport gesteld. Een groot deel
van hen zijn Middelburgers. Zij zien hun stad die dag voor het laatst.
Hun reis eindigt in de Duitse vernietigingskampen. In totaal komen
ongeveer honderdentwintig Zeeuwse joden om in de Tweede
Wereldoorlog.
Initiatief
Het initiatief voor een plaquette in de stationshal van Middelburg,
die herinnert aan dat bewuste transport, werd genomen door
oud-wethouder Jan van der Weel. De Stichting Synagoge Middelburg
heeft zich ingezet om het kunstwerk te realiseren, met steun van
de gemeente en de Provincie Zeeland.
Ontwerp en onthulling
Het ontwerp is van Appie Drielsma (1937) die zelf de Holocaust
heeft overleefd. Hij heeft ook de bronzen deuren van de Arke in
de Middelburgse Synagoge vervaardigd. Op woensdag 16 maart 2011
is de herinneringsplaquette onthuld door de commissaris van de
koningin in Zeeland, Karla Peijs, en de burgemeester van
Middelburg, Koos Schouwenaar, in aanwezigheid van opperrabbijn
Binyomin Jacobs.
Joods herinnerings
plaquette in
de stationshal
van Middelburg.
Commissaris van de koningin Karla Peijs bij het monument in gesprek
met opperrabijn Binyomin Jacobs (links) en Léon Dewitte van
Stichting Steun Bevrijders Walcheren.
Westkapelle: opvangkamp voor Molukkers
Op 21 maart 1951 komen de eerste Molukse gezinnen aan in
Nederland. Het zijn de politieke problemen in Indonesië die hen
naar hier brengen. De gezinnen worden ondergebracht in diverse
woonoorden, waaronder het kamp Westkapelle. Daar vindt als
tragisch dieptepunt de beschieting op het kamp plaats, waarbij
enkele Molukkers gewond raken.
Initiatief
Nu bijna alle barakken zijn gesloopt, heeft de Provincie Zeeland
samen met de gemeente Veere, onder wie voormalig gemeenteraadslid
Tiny Polderman, het initiatief genomen om een monument voor
de Molukse gemeenschap te laten maken ter herinnering aan het
voormalig kamp in Westkapelle.
Ontwerp en onthulling
Samen met de Molukse gemeenschap is de keuze gevallen op het
ontwerp van Trinette Ledelay, die door haar achtergrond zich daar
sterk mee verbonden voelt. Voorwaarde was dat het monument
elementen bevat uit het voormalige kamp. Dit heeft Trinette vorm
gegeven door de stenen van de barakken als gruis te gebruiken voor
de letters in de sokkel van het beeld. Het gedenkteken staat op de
zeedijk in Westkapelle en is daar op maandag 21 maart 2011 onthuld
door de commissaris van de koningin, Karla Peijs. Zie ook de
achterpagina van deze nieuwsbrief, rubriek MOnuMENTaal.
Het is nog even wennen: Harry van Waveren, oud-gedeputeerde. Vanaf 2003 heeft Harry van Waveren als
gedeputeerde voor cultuur op inspirerende wijze handen en voeten gegeven aan het provinciaal erfgoedbeleid.
Er verschenen in 2006 en 2007 in totaal vier uitwerkingsnota's op deelterreinen. Het veld is ermee aan de slag
gegaan en niet zonder effect. Het erfgoed is inmiddels stevig in de Zeeuwse samenleving verankerd. Op 27
april werd hier op een voor Harry volstrekt onverwacht moment nog even bij stilgestaan. In het
Bevrijdingsmuseum Zeeland in Nieuwdorp mocht hij het eerste exemplaar van het boekje Fietsen langs sporen
van de oorlog in Zeeland in ontvangst nemen. Maar voordat het zover was, werd ingebroken in het officiële
programma. Wim Scholten, directeur van de SCEZ, verraste Harry met een bijzonder erfgoedpakket. In zijn
aanbiedingstoespraakje memoreerde Wim de bijzondere combinatie die Harry als bestuurder kenmerkte.
Hij combineerde persoonlijke betrokkenheid, inhoud en visie met bestuurlijke daadkracht en zakelijkheid.
Daar hebben de ruim honderdvijftig erfgoedorganisaties, de vele tienduizenden burgers die actief of passief bij
het erfgoed betrokken zijn en natuurlijk het erfgoed zelf in de afgelopen jaren veel baat bij gehad.
Het erfgoedpakket dat Harry kreeg aangeboden bevatte alle ingrediënten om Zeeuwse pannenkoeken te
bakken. Verder was een speciaal keukenschort bijgevoegd met negen afbeeldingen van Harry op bijzondere
momenten, alle voorzien van onderschriften in het Zeeuws.
Harry van Waveren met het keukenschort dat hij door Wim Scholten kreeg overhandigd.
Zeeuws Erfgoed 22 juni 2011/02 Erfgoed ALLERLEI
