Kerken in krimpscenario
zijn reilen en zeilen als schoolmeester
verhaald. F. Inniger biedt ons een lijst
met autochtone namen uit het Land
van Axel en hun oorspronkelijke
herkomst.
De Oudheidkundige Kring De Vier
Ambachten stuurde het Jaarboek 2009
2010 met de titel Cornelius Jansenius
van Hulst 1510-1576. Theoloog en
Pastor Bisschop van Gent. Cornelius
was een kernfiguur in de zuidelijke
Nederlanden van die tijd.
Zijn dagelijkse zorg ging uit naar
slachtoffers van de pest en de
armoedige levensomstandigheden van
velen. Hij was ervan overtuigd dat de
Bijbelse benadering van het geloof aan
christenen de basis gaf om niet op te
geven in die onrustige tijden.
Tegenover de Calvinisten was hij een
bekwame gesprekspartner, maar ook
belangrijk was zijn duidelijkheid
tegenover de katholieken.
Hij verafschuwde afwijkingen als
visioenen, bijgeloof en waarzeggerij.
Verschillende auteurs schrijven over de
veranderende samenleving in zijn tijd,
de geschiedenis van de familie in Hulst
en het reilen en zeilen van bestuurders:
schepenen, notabelen en landsheren.
Ook wordt een uitgebreide biografie
van Cornelius Jansenius van Hulst
gegeven.
Tijdschrift, het Bulletin van de
Heemkundige Kring West-Zeeuws-
Vlaanderen (2010, 4), bevat een
'In memoriam Willy Wintein', oud
bestuurslid van de Heemkundige kring,
aan wie nog heel lang met dankbaar
heid gedacht zal worden (auteur
A. Bauwens), gevolgd door de laatste
bijdrage van Wintein aan het
Tijdschrift'Nieuwe inzichten over
het ontstaan van het landschap in
de Zwinstreek'.
Na een wat sombere dag voor Nout
Eikenhout op de fiets volgt een verhaal
'Over een schoenmaker te Schoondijke
in de eerste helft van de twintigste
eeuw' van I.H.J. Poissonnier.
'Van vet zand en vruchtbare jonge
zeeklei: de Austerlitzpolder van
generaal Vandamme' is van de hand
van M. de Groote. Zij beschrijft de
herkomst van de naam, de bedijkings
geschiedenis en de eigenaren, pachters
en bestuurders van de polder.
A.R. Bauwens levert 'Naar Nunspeet
eind december 1914. Over Belgische
vluchtelingen en het speciaal voor hen
gebouwde kamp'. Na de historische
gebeurtenissen geeft de auteur een
rapportage die hij in het archief van
J.N. Pattist vond, dat bewaard wordt
in het Zeeuws Archief. Het verslag is
geschreven door het toenmalige hoofd
van de lagere school te Eede, C.C.
Nagel, en gaat over de reis met 103
Belgische vluchtelingen van Oostburg
naar 't vluchtelingenkamp te Nunspeet.
Van de Stichting Heemkundige Kring
Sas van Gent is de Kroniek 2010
verschenen. Zoals altijd een goed
gevuld jaarboek met verslagen over
de financiën, excursies, mutaties
enzovoort.
G. Vogelvanger leverde een verslag
over een reis naar Polen in 1925.
M. Erpelink doet uit de doeken
waaraan de Tiendstraat en de
Leepstraat hun naam danken, en
hij geeft ook de geschiedenis van
'Royal Axminster. De Tapijtfabriek in
Sas van Gent'.
J.G.M. van Hecke interviewde Jeanette
de Roos over het ontstaan van de
huidige zaak Tonijn Bloemwerken.
In een ander artikel beschrijft hij hoe
een glas-in-loodraam als industrieel
erfgoed werd veiliggesteld. Dit raam
bevindt zich nu in het Industrieel
Museum te Sas van Gent.
In het jaarboek is veel fotomateriaal te
bewonderen: foto's van de glasplaten
die door de heer Neeteson geschonken
zijn, foto's van de Walzenmolen, de
meelfabriek van Sas van Gent, van de
winter 2010 en van 'wat er ging en
kwam in 2009-2010'.
De Heemkundige Kring heeft ook een
schrift uitgegeven, met verhalen en
liedjes van Eugenie Sophie van den
Abeele. Zij schonk het schrift aan de
heer F. Puylaert, waarna J. Vinke en
A. Korst zorgden voor de vormgeving
en het met medewerking van de
Heemkundige Kring Sas van Gent kon
worden uitgegeven.
Op donderdag 17 maart 2011 houdt de Vereniging van Beheerders
van Monumentale Kerkgebouwen in Nederland (VBMK) een
regiobijeenkomst, bedoeld voor kerkbeheerders en belangstellenden
uit Zeeland. De VBMK heeft de bijeenkomst georganiseerd in
samenwerking met het Platform Historische Kerken Zeeland,
de Protestantse Gemeente Middelburg en de SCEZ. Plaats van
samenkomst is de Oostkerk te Middelburg.
Sinds het Jaar van het Religieus Erfgoed in 2008 wordt er veel nagedacht
over de toekomst van monumentale kerkgebouwen. In Zeeland heeft het
Platform Historische Kerken de discussie hierover aangezwengeld en
afstemming gerealiseerd met en tussen de kerkelijke en de burgerlijke
overheid. In de provinciale en gemeentelijke bijeenkomsten van het
platform wordt informatie uitgewisseld en worden ervaringen gedeeld
op het terrein van instandhouding, nevengebruik en herbestemming.
Een van de pijlers van de nieuwe Modernisering Monumentenzorg is
herbestemming. De Provincie Zeeland draagt bij aan een landelijke pilot
'Behoud en Herbestemming Religieus Erfgoed', die voorziet in scans van
historisch kerkgebouwen op behoudsmogelijkheden. In de laatste bijeen
komst van het platform, op 4 november vorig jaar in de monumentale
katholieke kerk in Philippine, is daarover informatie gegeven.
Het vraagstuk hoe monumentale kerkgebouwen in een situatie van
krimp (afnemende middelen, afnemend aantal lidmaten en parochianen)
te behouden, staat centraal in de regiobijeenkomst van 17 maart.
De Protestantse Gemeente te Middelburg heeft een plan van aanpak
voor reorganisatie en wil dat graag met de Oostkerk als voorbeeld voor
het voetlicht brengen. Aansluitend zal ook zo'n plan van aanpak
gepresenteerd worden vanuit de Rooms-katholieke Kerk. De VBMK
zal een beeld schetsen van de landelijke situatie en tevens ingaan op wat
de organisatie voor de kerkbeheerders kan betekenen.
De bijeenkomst start om 13.30 uur en wordt om 17.00 uur afgesloten.
Aan deelname zijn geen kosten verbonden. Aanmelden kan via
vbmk@erfgoedhuis-zh.nl. Verdere informatie is te vinden op de
www.vbmk.nl.
De Oostkerk is in 1648-1667 speciaal voor de protestantse eredienst gebouwd,
naar een ontwerp van Bartholomew Drijfhout en Arend van
's-Gravesande. De koepel met lantaarn en de rijke verziering met
classicistische stijlelementen zijn karakteristiek voor dit fraaie monument.
Op de regiobijeenkomst van 17 maart gaat het over het behoud van
monumentale kerkgebouwen, waaronder ook de Oostkerk.
ACfUWS
Collage van eerder
verschenen afleve
ringen van Zeeuws
Erfgoed vanaf jaar
gang 2 (zie achter
pagina linksboven)
tot en met jaargang
9. In dit kader de
eerste 3 nummers.
Zeeuws Erfgoed 26 maart 2011/01 Erfgoed ALLERLEI