Onderzoek
EN MELDINGEN
Zeeuws-Vlaanderen
Skeletten in de zwinstraat, Retranchement
Skeletvondsten te Sluis; dump van een groep
jonge volwassenen (foto ADC 2006)
Door de SCEZ blootgelegd
skelet in de Zwinstraat te
Retranchement.
Wijziging gemeentelijke archeologie
In 2006 onderging de archeologische advisering voor
de Zeeuwse gemeenten grondige wijziging.
De Walcherse gemeenten hebben een eigen dienst
opgericht: De Walcherse Archeologische Dienst (WAD).
De gemeenten Borsele, Goes, Hulst, Kapelle,
Noord-Beveland, Reimerswaal, Sluis, Terneuzen en
Tholen hebben samen een adviseur gemeentelijke
archeologie in dienst genomen, die aangesteld is bij
de SCEZ.
Een greep uit het onderzoek in deze gemeenten wordt
via Zeeuws Erfgoed verspreid.
Bij graafwerk voor een nieuwe riolering zijn op 8 maart
in de Zwinstraat te Retranchement zeven menselijke
skeletten aangetroffen (melding J. Gerrits, gemeente
Sluis). Ze lagen bijeen in een strook van circa 10 x 5
meter. De oriëntatie van de skeletten varieerde. Ze
bevonden zich op gemiddeld 1,25 meter beneden
maaiveld in het zand, bovenop een smal donker bandje
dat in het profiel goed zichtbaar was. Andere materiële
resten zoals hout of textiel ontbraken. De vondstlocatie
bevindt zich juist buiten de wallen. Op 12 maart is een
van de skeletten blootgelegd. Dit skelet was nog het
minst verstoord; de overige skeletresten waren door
het aannemingsbedrijf al in vuilniszakken gedeponeerd.
Het botmateriaal is meegenomen naar het Provinciaal
Archeologisch Depot (PAD) te Middelburg voor nader
onderzoek door S. Baetsen van ACVU-HBS
(Hendrik Brunsting Stichting), Amsterdam.
Na overlijden werden ze snel begraven. Omdat ze in een
ophoogpakket lagen met vondsten uit de veertiende eeuw,
afgedekt door een pakket uit de vijftiende/zestiende eeuw,
is de vermoedelijke datering van de skeletten tussen
1350-1650. Doodsoorzaken zijn niet achterhaald.
De skeletten kunnen ook verband houden met het
nabijgelegen Mariagasthuis, waar uit historische bronnen
echter geen kerkhof bekend is.
Op een dieper niveau bevond zich een gracht
(5 meter breed, 1 meter diep) met veel aardewerk, leer-
en voedselafval. Datering onderste opvullagen: eerste helft
veertiende eeuw. Mogelijk is de gracht gedumpt wegens
stadsuitbreiding: boven op deze gracht werden in deze
periode huizen gebouwd. De vele leervondsten wijzen
op een middeleeuws leerbewerkingsatelier in de directe
omgeving van het plangebied. Een opvallende vondst is
een fragment van een witte Franse Saintonge kan uit de
veertiende eeuw, afkomstig uit de omgeving van
Bordeaux.
Eén metaalvondst springt uit: een miniatuurzwaard in
lood-tinlegering (afbeelding) van 9 centimeter lang.
Het is aan beide kanten versierd met streepmotieven
en bolletjes. Datering eerste helft veertiende eeuw.
Het zwaardje diende waarschijnlijk als hanger en verwijst
naar de heilige Thomas Beckett, in 1170 te Canterbury
vermoord. Vanaf 1320, ter ere van de eeuwviering van
de opgraving van de heilige Beckett, werden veel
pelgrimsinsignes aangeboden. Uit de gracht zijn
monsters genomen voor archeobotanisch onderzoek.
Ze weerspiegelen veelal de rijkdom van Sluis: vijg,
granaatappel, druif, zwarte mosterd enz.
Sluis: miniatuurzwaard
uit de cultus rond
Thomas Beckett (foto ADC
ArcheoProjecten, 2006).
Verrassende vondsten
J.H. van Dalestraat/1 Novemberstraat, Sluis
Op de hoek van J.H. van Dalestraat/1 Novemberstraat
deed ADC ArcheoProjecten uit Amersfoort in oktober
2006 een proefsleuvenonderzoek naar aanleiding van
geplande nieuwbouw. Geheel onverwacht trof men
menselijke skeletresten van 26 individuen aan.
Ze waren afzonderlijk of groepsgewijs in kuilen gedumpt.
Sporen van bekisting ontbraken. Het gaat om relatief
jonge mensen die hard moesten werken om te overleven
en geen evenwichtig menu genoten.
Dr. Panhuysen (Rijksuniversiteit Leiden) denkt aan
medereizigers van een legerkamp, die zich bezighielden
met voedselvoorziening, kleding, wapens, prostitutie e.d.
Zeeuws Erfgoed 18 juni 2007/02 ARCHEOLOGIE
