Special 7
2] Contourenbeleid in
Historische Kernen:
Heusden, Hulst en Thorn
Projectinformatie
Saskia van Dockum,
directeur Rijksdienst voor het
Oudheidkundig Bodemonderzoek
juni 2004
Luchtfoti
vesting Hul.
5
In talloze kleinere en grotere plaatsen verdwijnt in hoog
tempo de groene ruimte onder invloed van het adagium
'inbreiden vóór uitbreiden'. Die groene ruimte is bijna
altijd te vinden in en rondom oudere delen van steden
en dorpen. En heel vaak is er een directe samenhang
met de historische stedelijke opbouw. Het is dan ook
maar de vraag of de 'lucht' en ruimte die uit onze steden
en dorpen verdwijnen, niet veel waardevoller zijn dan
de extra ruimte in het buitengebied die erdoor gespaard
wordt. Aan de andere kant zien we ook dat bepaalde
geformaliseerde historische omgevingen helemaal
gevrijwaard worden van verstedelijking. Dit betreft
vooral de gebieden binnen het 'beschermde stads- en
dorpsgezicht'. Zo ontstaat er een alles of niets situatie
waarbij er in laatst genoemde gebieden nagenoeg geen
dynamiek meer is te vinden en waarbij in 'gewone'
historische omgevingen al het groen verdwijnt.
Projectleider Hans van Kempen: "De verhouding
tussen open ruimte en ontwikkeling staat er permanent
op gespannen voet. Wie hier streeft naar verdichting,
ondervindt extra hindernissen: bijvoorbeeld het uitzicht
vanaf het land op de historische stad, of omgekeerd
vanuit de stad op het omringende landschap. Wil je
dit uitzicht behouden? En hoe doe je dit dan?"
Dit onderzoek heeft de vraag gesteld of deze wijze van
omgang met de rood-groenvraag in historische
omgevingen wel altijd de juiste wijze is, en als dat niet
zo is, wat er dan aan te verbeteren zou zijn. De onder
zoekshypothese was dat in deze geformaliseerde
Initiatiefnemer:
BRO adviseurs in ruimtelijke ordening,
economie en milieu
Meer informatie:
De heer Hans van Kempen
[tel: 073 - 658 90 40,
hans.van.kempen@bro.nl]
Overige betrokkenen:
- Inspectie van de Ruimtelijke Ordening
- Ministerie van LNV
- Provincies Zeeland, Noord-Brabant
en Limburg
- Gemeenten Hulst, Heusden en Thorn
- Vertegenwoordigers uit academische kringen
Oplevering: November 2003
Subsidiecategorie: kennis
To tale projectkosten: 106.638
Bijdrage Belvedere: 68.067
erblijfselen worden
Belvedere is van groot belang voor het
archeologisch erfgoed in de provincie Zeeland.
De "slogan" van het project zegt daarover
eigenlijk al genoeg: Behoud door
Ontwikkeling. Bij allerlei planologische ingre
pen in ons land wordt rekening gehouden met
de historisch gebouwde omgeving, archeologi
sche vind
plaatsen en historische landschapselementen.
Sterker nog: het cultureel erfgoed krijgt een
volwaardige plek waardoor zowel de 'nieuwe
plek' een meerwaarde krijgt, als het erfgoed
een nieuwe toekomst krijgt waardoor behoud
gewaarborgd is. Wat mij hierin het meest
aanspreekt is dat wij op deze manier het
cultureel erfgoed - dat voor sommige misschien
toch nog een stoffig imago heeft, een duidelij
ke rol geven in de moderne veranderende
geen dode artefacten, maar leven voort in onze
21e-eeuwse manier van leven.
Bijzonder is daarbij ook dat het erfgoed inte
graal benaderd wordt. Het totale erfgoed wordt
bekeken, of het nu gebouwd boven de grond
staat, verscholen in aardlagen ligt of bestaat uit
landschapselementen. Hoewel dit niet altijd
even makkelijk zal gaan, ligt hier een belangrij
ke sleutel voor succes. Juist de integrale aanpak
maakt de ontwikkeling van een totaalconcept
mogelijk. Belvedere biedt met zijn nadruk op
ontwikkeling en de integrale aanpak een goede
kans om onze historische omgeving een vaste
plek te geven in het denken over behoud van
erfgoed enerzijds en planologie en herontwikke
ling anderzijds.
MONUMENTENZORG
