Dialectenquête
Presentatie aflevering PAARD 1
van het Woordenboek Vlaamse Dialecten
STREEKTALEN
Zeeuwsche Vereeniging voor Dialectonderzoek viert feest in 2004
r Z3*-
2i
ARCHEOLOGIEGESCHIEDBEOEFENINGMONUMENTENWACHTMONUMENTENZORGMUSEA-
75 jaar geleden, op 13 april 1929, werd de Zeeuwsche
Vereeniging voor Dialectonderzoek opgericht. 75 jaar
lang hebben diverse mensen zich ingezet voor de Zeeuwse
taal. Met resultaat!
Het meest in het oog springend is ongetwijfeld het
Woordenboek der Zeeuwsche Dialecten, dat ondertussen
ook al een lijvig supplement heeft en inmiddels ook op
cd-rom verkrijgbaar is. Ook de diverse regioboeken van
mevrouw Van den Broecke-de Man vormen een mooie
reeks. En er is nog veel meer, natuurlijk.
Naar aanleiding van deze verjaardag staat dit jaar niet
alleen de dialectdag op het programma (16 oktober),
maar zal er ook, op 20 november, een symposium
georganiseerd worden. Het is de bedoeling een aantal
bekende Zeeuwen te vragen om in het Zeeuws een
verhaal of lezing te houden over hun werkzaamheden
of een actueel maatschappelijk onderwerp.
Wie dat zullen worden, leest u in de volgende nieuws
brief.
Bij de vakgroep Nederlandse Taalkunde van de
Universiteit Gent kan men het keuzevak dialectologie
volgen. Dit vak wordt om de twee jaar gedoceerd door
prof. dr. J. Taeldeman. In het kader van deze cursus
wordt momenteel een onderzoek gedaan naar enkele
aspecten van de Zeeuwse dialecten. Daarvoor zijn ook
veel actuele gegevens nodig. U kunt ons daarbij helpen als
u ons onderstaande zinnetjes, overgezet in uw eigen dia
lect, zou willen toesturen. Spellingregels zijn er niet.
Uw eigen manier van spellen is prima.
Donderdag gaan we naar de markt in Middelburg.
En jullie. Gaan jullie met ons mee?
Nee, wij gaan dinsdag naar Goes.
Wat zij doen moeten zij zelf weten,
maar wij gaan liever naar Goes.
De enquête is anoniem. Wel zijn er in het belang van
het onderzoek enkele bijkomende gegevens nodig:
uw woonplaats en (indien van toepassing) plaats van
herkomst, geboortejaar, (vroeger) beroep of opleiding,
rooms-katholiek of protestants milieu, man of vrouw.
Voor een ander onderzoek zijn we nog steeds op zoek
naar dialectuitdrukkingen voor 'zich van de domme
houden', 'doen alsof je van niets weet'.
Ook deze dialectuitdrukkingen zijn nog altijd welkom.
In het najaar brengen we u via deze nieuwsbrief op
de hoogte van de resultaten van het onderzoek. Wij
zien met veel belangstelling uw brief, mail of fax met de
Zeeuwse vertaling en de gevraagde dialectuitdrukkingen
tegemoet op het adres van de Stichting Cultureel Erfgoed
Zeeland, t.a.v. Veronique De Tier, postbus 49, 4330 AA
Middelburg (fax 0118-670880) of per e-mail:
roozestouthamer@zeelandn et.nl of v. de. tier@scez. n l.
We willen de invullers nu al hartelijk danken voor
hun bijdrage.
WOORDENBOEK VAN
DE VLAAMSE 1)1 U IT TEN
1 mul ui ui u v, i iijhIciimI i.U
SlL '.rnni III l'UWl I
(foto WVD)
Op 12 december 2003 werd in Sint-Laureins (Oost-
Vlaanderen) de nieuwe aflevering van het Woordenboek
van de Vlaamse Dialecten (WVD) aan het publiek en
de pers gepresenteerd. Gedeputeerde J.P. Van der Meiren
(van Oost-Vlaanderen) opende de avond en beklemtoon
de dat het inventariseren van dialecten heel waardevol is
en blijft. Prof. dr. Magda Devos, projectleider, vertelde
over de plannen en de toekomstperspectieven. Het WVD
inventariseert de woordenschat van Frans-, West-, Oost
en Zeeuwsch-Vlaanderen. In Zeeuwsch-Vlaanderen vullen
vrijwilligers op geregelde tijdstippen vragenlijsten in o.l.v.
coördinator Rinus Willemsen.
De auteurs wezen het publiek aan de hand van enkele
woordkaarten op interessante, leuke of oude, zeldzame
woorden en gaven toelichting bij deze dialectkaarten.
Veronique De Tier had het over allerlei benamingen voor
de hengst, de merrie en het veulen. Zeeuwen denken in
het laatste geval direct aan kacheltjes, maar uit de
dialectkaart in deze WVD-aflevering blijkt kachel in
Zeeuwsch-Vlaanderen (ZV) onbekend te zijn; net als
in Oost-Vlaanderen (OV) kent men er alleen het woord
veulen. Kachel en kachtel zijn in West- en Frans-
Vlaanderen (WV en FV) wel heel bekend, en in de rest
van Zeeland natuurlijk ook. Ook vool (en voolen - dat
we in Zeeland onder andere nog op Tholen horen) komt
een paar keer voor in de West-Vlaamse kuststreek.
Ook de benamingen voor de klophengst - een paard,
waarbij een teelbal niet in de balzak ingedaald is - leveren
een mooi kaartbeeld op: in het westen hoor je pijfer (uit
gesproken als piefer), in het oosten heb je piet. Tussen de
twee gebieden in zie je pieten, piek of pief. ZV kent in het
oosten ook piet, in het midden horen we de Nederlandse
kartere) mm y
-
w*Sn ~m mi/
- j-*
r - - - -6.#
'iV
C/C
Zeeuws Erfgoed 20
